ಬೆಂಗಳೂರು: – ಬ್ಯೂರೋ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡರ್ಡ್ಸ್ (ಬಿಐಎಸ್) ಭಾರತದ ಉದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸೇವಾ ಗುಣಮಟ್ಟ ಖಚಿತತೆಗಾಗಿ ಅನೇಕ ಹೊಸ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ಕಾರ್ಮಿಕರ ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮೇಲಿರುವ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಬಿಐಎಸ್ ರೂಪಿಸಿದ ಭಾರತೀಯ ಮಾನದಂಡಗಳು ಉತ್ಪನ್ನ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅಡಿಪಾಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಮಾನದಂಡಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಭರವಸೆ ಹಾಗೂ ದೇಶದ ಗುಣಮಟ್ಟ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
ಗುಣಮಟ್ಟ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆದೇಶಗಳು (ಕ್ಯೂಸಿಒ) ಮತ್ತು ಬಿಐಎಸ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ
ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು, ನಿರ್ಮಾಣ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಬಿಐಎಸ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣವನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸುವ ಹಲವು ಗುಣಮಟ್ಟ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆದೇಶಗಳನ್ನು (ಕ್ಯೂಸಿಒ) ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ. ಬ್ಯೂರೋ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡರ್ಡ್ಸ್ ಕಾಯ್ದೆ, 2016 ರ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ, ಮಾನವ, ಪ್ರಾಣಿ ಅಥವಾ ಸಸ್ಯ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ, ಪರಿಸರದ ಸುರಕ್ಷತೆ, ಅನ್ಯಾಯದ ವ್ಯಾಪಾರ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ತಡೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಈ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈಗಲವರೆಗೆ, 769 ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಒಟ್ಟು 187 ಗುಣಮಟ್ಟ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಸಂಬಂಧಿತ ನಿಯಂತ್ರಕ/ಲೈನ್ ಸಚಿವಾಲಯಗಳು ಬಿಐಎಸ್ ಕಡ್ಡಾಯ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಸೂಚಿಸಿರುವ ಪಟ್ಟಿ, ಬಿಐಎಸ್ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸುರಕ್ಷತಾ ಅಂಶಗಳ ಕುರಿತ ವಿಶೇಷ ಕ್ಯೂಸಿಒಗಳು
ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸುರಕ್ಷತಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಎರಡು ವಿಶೇಷ ಗುಣಮಟ್ಟ ನಿಯಂತ್ರಣ ಆದೇಶಗಳನ್ನು (ಕ್ಯೂಸಿಒ) ಸೂಚಿಸಿದೆ:
- ಗೃಹೋಪಯೋಗಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಕರಣಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ:
- ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ವ್ಯಾಪಾರ ಉತ್ತೇಜನ ಇಲಾಖೆಯು ಹೊರಡಿಸಿದ ಗೃಹಬಳಕೆ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಕರಣಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ ಆದೇಶ, 2024 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, 250 V ಸಿಂಗಲ್ ಫೇಸ್ ಮತ್ತು 415 V ತ್ರಿಫೇಸ್ ಪರ್ಯಾಯ ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಬಿಐಎಸ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಒಳಗೆ ತರಲಾಗಿದೆ.
- ಯಂತ್ರೋಪಕರಣ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಕರಣಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ:
- ಭಾರಿ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ ಹೊರಡಿಸಿದ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಕರಣಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ (ಓಮ್ನಿಬಸ್ ತಾಂತ್ರಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ) ಆದೇಶ, 2024 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, 20 ವಿಭಾಗಗಳ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪ-ಜೋಡಣೆಗಳು/ಘಟಕಗಳು ಬಿಐಎಸ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿವೆ.
ಕಾರ್ಮಿಕರ ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆ: ಉಸಿರಾಟ, ಬೀಳುವಿಕೆ ತಡೆ ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತೆ
ಕೆಲಸದ ಸ್ಥಳದ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಬಿಐಎಸ್ ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಕಾರ್ಮಿಕರ ರಕ್ಷಣೆಯು ಕೇವಲ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವಲ್ಲದೆ, ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆ.
ಉಸಿರಾಟದ ರಕ್ಷಣಾ ಮಾನದಂಡಗಳು
ಉದ್ಯಮ, ನಿರ್ಮಾಣ, ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಕಾರ್ಮಿಕರು ಹಾನಿಕಾರಕ ವಾಯುಗಾಮಿ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ವಿರುದ್ಧ ರಕ್ಷಣೆ ಪಡೆಯಲು, ಭಾರತೀಯ ಮಾನದಂಡಗಳು ವಿವಿಧ ಉಸಿರಾಟದ ರಕ್ಷಣಾ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಅಡಿಪಾಯವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿವೆ:
- ಐಎಸ್ 9473: 2002 – ಕಣಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುವ ಅರ್ಧ ಮುಖವಾಡಗಳು.
- ಐಎಸ್ 14166: 1994 – ಸ್ವಯಂ-ಒಳಗೊಂಡ ಓಪನ್-ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ ಸಂಕುಚಿತ ವಾಯು ಉಪಕರಣ.
- ಐಎಸ್ 14746: 1999 – ಮುಚ್ಚಿದ-ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ ಉಸಿರಾಟದ ಉಪಕರಣ.
- ಐಎಸ್ 15803: 2008 – ಚಾಲಿತ ಫಿಲ್ಟರಿಂಗ್ ಸಾಧನಗಳು (ಹೆಲ್ಮೆಟ್/ಹುಡ್ ಹೊಂದಿರುವ).
- ಐಎಸ್ 10245 (ಭಾಗ 1, 2, 3, 4): 1996, 2023, 1999, 1982 ರಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉಸಿರಾಟದ ಉಪಕರಣಗಳು.
ಬೀಳುವಿಕೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಮಾನದಂಡಗಳು
ಎತ್ತರದಿಂದ ಬೀಳುವ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು, ಐಎಸ್ 3521 ಸರಣಿಯು ಕೈಗಾರಿಕೆ, ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಗೋದಾಮುಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕುಸಿತ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ:
- ಐಎಸ್ 3521 (ಭಾಗ 1-9): 2021 ರಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣ-ದೇಹದ ಸಲಕರಣೆಗಳು, ಲ್ಯಾನ್ಯಾರ್ಡ್ ಗಳು, ಸ್ವಯಂ-ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಲೈಫ್ ಲೈನ್ ಗಳು, ಲಂಬ ಮತ್ತು ಸಮತಲ ಆಂಕೋರೇಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಕನೆಕ್ಟರ್ ಗಳು, ರಕ್ಷಣಾ ಉಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಆಂಕೋರೇಜ್ ಸಾಧನಗಳು.
ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಮಾನದಂಡಗಳು
ಕೆಲಸದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿ ಅಪಾಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಸಂಭವಿಸುವ ಹೊಗೆ, ಸುಟ್ಟಗಾಯಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು, ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ:
- ಐಎಸ್ 16890: 2024 – ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಸೂಟ್‌ಗಳು.
- ಐಎಸ್ 16874: 2018 – ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಕೈಗವಸುಗಳು.
- ಐಎಸ್ 15683: 2018 – ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಸಾಧನಗಳು.
- ಐಎಸ್ 2745: 1983 – ನಾಗರಿಕ ರಕ್ಷಣಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಲೋಹವಲ್ಲದ ಹೆಲ್ಮೆಟ್.
- ಐಎಸ್ 18582 (ಭಾಗ 6): 2024 – ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ದಳದವರು ಬಳಸುವ ಕಾಲು ಉಡುಗೆ.
ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಪಾತ್ರ
ಕೇಂದ್ರ ಗ್ರಾಹಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳು, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿತರಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀ ಬಿ.ಎಲ್. ವರ್ಮಾ ಅವರು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಲಿಖಿತ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಈ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಅವರು ಉಸಿರಾಟದ, ಬೀಳುವಿಕೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿ, ಉದ್ಯೋಗದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದರಿಂದ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು.
ಬಿಐಎಸ್ ನ ಶಾಖಾ ಕಚೇರಿಗಳು ಗ್ವಾಲಿಯರ್, ಹೈದರಾಬಾದ್, ಚಂಡೀಗಢ, ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ, ಚೆನ್ನೈ, ಡೆಹ್ರಾಡೂನ್ ಮುಂತಾದ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸುರಕ್ಷತಾ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಮನಕ್ ಮಂಥನಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತ, ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ನಡುವೆ ಸಮನ್ವಯ ಸಾಧಿಸಲು ಹಾಗೂ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಸಾರಾಂಶ:
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪನ್ನ ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಖಚಿತಪಡಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಬ್ಯೂರೋ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡರ್ಡ್ಸ್ (ಬಿಐಎಸ್) ವಿವಿಧ ಕ್ಯೂಸಿಒಗಳ ಮೂಲಕ, ಉಸಿರಾಟ, ಬೀಳುವಿಕೆ ತಡೆ ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭಾರತೀಯ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ. ಈ ಮಾನದಂಡಗಳು ಉದ್ಯೋಗದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದವೆಯೆಂದು ಸರ್ಕಾರ ಹಾಗೂ ಸಂಬಂಧಿತ ಇಲಾಖೆಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ದೇಶದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಹಾಗೂ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸುರಕ್ಷಿತ ಕೆಲಸದ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ನಿಟ್ಟಿದೆ.
