ನವದೆಹಲಿ: 11ನೇ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನಾಚರಣೆಯನ್ನು ಭಾರತವು ಆಚರಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, 2025ರ ಘೋಷವಾಕ್ಯ “ಒಂದೇ ಭೂಮಿ, ಒಂದೇ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಯೋಗ” ಒಗ್ಗಟ್ಟು ಮತ್ತು ಕ್ಷೇಮದ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಸಾರುತ್ತಿದೆ. ಲಡಾಖ್‌ನಿಂದ ಕೇರಳದವರೆಗೆ, ಜನರು ಯೋಗದ ಚೈತನ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದು, ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು, ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಯೋಗ ಗುರುಗಳ ಸಮರ್ಪಣೆಯಿಂದಾಗಿ ಯೋಗವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಅಭ್ಯಾಸವು ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಬಲಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದು, ಆರೋಗ್ಯಕರ ಮತ್ತು ಸಮತೋಲನದ ಜೀವನವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಯೋಗದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮೂಲ
ಯೋಗದ ಇತಿಹಾಸವು ಭಾರತದ ಪ್ರಾಚೀನ ನಾಗರಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಇದು ದೈಹಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಶಿಸ್ತಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಯೋಗವು ನಾಗರಿಕತೆಯ ಆರಂಭದಲ್ಲೇ ಆರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿ ಸಿಂಧೂ-ಸರಸ್ವತಿ ಕಣಿವೆಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಕ್ರಮೇಣ ಸ್ವಯಂ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದ ಶಿಸ್ತಿನ ಮಾರ್ಗವಾಯಿತು. ಈ ಪಯಣವು ಭಾರತದ ಶಾಶ್ವತ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಅದರ ನಿರಂತರ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
ಯೋಗದ ಅರ್ಥ
‘ಯೋಗ’ ಎಂಬ ಪದವು ಸಂಸ್ಕೃತದ ‘ಯುಜ್’ ಎಂಬ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದ್ದು, ಇದರ ಅರ್ಥ “ಒಂದುಗೂಡಿಸುವುದು” ಎಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ದೇಹ, ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಆತ್ಮದ ಒಗ್ಗಟ್ಟನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ. ಯೋಗವು ಒಳಗಿನ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ತಂದು, ವಿಶ್ವದೊಂದಿಗೆ ಸಾಮರಸ್ಯವನ್ನು ಒಡ್ಡುತ್ತದೆ, ಮನಸ್ಸನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸಿ ಚಂಚಲತೆಯಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಯೋಗದ ಆರಂಭ
ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ, ವಿದ್ವಾಂಸರು ಯೋಗವು ಕ್ರಿ.ಪೂ. 500ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ ಉಗಮದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಸಿಂಧೂ-ಸರಸ್ವತಿ ಕಣಿವೆಯ ನಾಗರಿಕತೆಯಿಂದ ದೊರೆತ ಪುರಾತತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು ಯೋಗವು ಇದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಪ್ರಾಚೀನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಆ ಕಾಲದ ಹಲವು ಮುದ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಧ್ಯಾನದ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಮಾನವ ಆಕೃತಿಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ, ಇದು ಆರಂಭಿಕ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸಗಳ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ತಾಯಿ ದೇವತೆಯಂತಹ ವಿಗ್ರಹಗಳ ಪೂಜೆಯೂ ಯೋಗ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ವೈದಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಯೋಗ
ಯೋಗದ ಬೇರುಗಳು ವೈದಿಕ ಕಾಲದವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿವೆ, ಆಗ ಇದು ಉಪಾಸನೆ (ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸ) ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಜೀವನದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು. ಸೂರ್ಯನಿಗೆ (ಸೂರ್ಯ) ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವವಿತ್ತು, ಇದು ನಂತರದ ಸೂರ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರದಂತಹ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ ಅಥವಾ ಉಸಿರಾಟ ನಿಯಂತ್ರಣವು ಈಗಾಗಲೇ ದೈನಂದಿನ ವೈದಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಯಜ್ಞಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಯೋಗವನ್ನು ಗುರುವಿನ ನೇರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು.
ತೀರ್ಮಾನ
11ನೇ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನಾಚರಣೆಯು ಯೋಗದ ಶಾಶ್ವತ ಪಯಣವನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವ ಸಂದರ್ಭವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಪ್ರಾಚೀನ ಜ್ಞಾನದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಯೋಗವು ಇಂದು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮರಸ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. “ಒಂದೇ ಭೂಮಿ, ಒಂದೇ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಯೋಗ” ಎಂಬ ಘೋಷವಾಕ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ಯೋಗವು ಮಾನವ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
