ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿಯ ಮಹತ್ವ
ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರ ದಿನವಾಗಿದ್ದು, ಅದು ಶಿಶಿರ ಋತುದಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷ ಮಾಸದಲ್ಲಿ (ಡಿಸೆಂಬರ್-ಜನವರಿ) ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನವನ್ನು ಶ್ರೀಮನ್ ನಾರಾಯಣನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾಯಿತು. ವೈಕುಂಠದ್ವಾರದ (ವೈಕುಂಠ ಲೋಕದ ಬಾಗಿಲು) ಬಗ್ಗೆ ಜನರ ನಂಬಿಕೆ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ದಿನ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವೈಕುಂಠದ್ವಾರವನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಭಕ್ತರು ನಾರಾಯಣನ ದರ್ಶನ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪುರಾಣ
ಈಕಾದಶಿಯು ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ, ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣ, ಮತ್ತು ಭಗವತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಈಕಾದಶಿಯ ಉಪವಾಸದಿಂದ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆದ ಕತೆಗಳಿವೆ. ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ ಮತ್ತು ಪಾಪಮೋಚನೆಯೊಂದಿಗೆ ಶ್ರೀವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ವಿಶೇಷ ದಿನವಾಗಿ ಈಕಾದಶಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಈ ದಿನದ ಇತಿಹಾಸವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದೇವ-ಅಸುರ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ. ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿಯು ಸಂಕಲ್ಪ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಉಪವಾಸ ಮಾಡುವುದು ಚಿರಕಾಲದ ಆತ್ಮಶುದ್ಧಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಉಪವಾಸದ ಮಹತ್ವ
ಈ ದಿನವನ್ನು ವಿಶೇಷ ಉಪವಾಸದಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಏಕಾದಶಿ ಉಪವಾಸವು ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಶುದ್ಧತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ನೀರು, ಹಾಲು, ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೇವಲ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸಿ ಉಪವಾಸ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ ದೈವಚಿಂತನೆ.
ನೈವೇದ್ಯದ ವಿಶೇಷತೆಗಳು
ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿಯಂದು ಭಕ್ತರು ನಾರಾಯಣನಿಗೆ ಹಲವು ಬಗೆಯ ನೈವೇದ್ಯವನ್ನು ಸಮರ್ಪಿಸುತ್ತಾರೆ:
- ಅಕ್ಕಿ ಮತ್ತು ತೊಗರಿ ಬೇಳೆಯ ಪಾಯಸ
- ಪಂಚಾಮೃತ (ಹಾಲು, ಮೊಸರು, ತುಪ್ಪ, ತುಪ್ಪ, ಹಾಗೂ ಮೋಡಕ)
- ಚಕ್ಕರೆಯ ಹೊಳೆಸಿಂದ ತಯಾರಾದ ರೆಸಿಪಿಗಳು
- ಕುಸರಿ ಪಾಯಸ ಮತ್ತು ಕಡಲೆಕಾಯಿ ಲಡ್ಡು
- ದೋಸೆ, ಅಕ್ಕಿ ಇಡ್ಲಿ ಅಥವಾ ಪೂರ್ವ ನೈವೇದ್ಯ
ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿ
ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶಾಲ ಹೋಮ, ಹವನ, ಹಾಗೂ ಭಜನೆಗಳನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ತಿರುಪತಿ ಬಲಾಜಿ ದೇವಸ್ಥಾನ.
- ಉಡುಪಿ ಕೃಷ್ಣ ದೇವಸ್ಥಾನ.
- ಶ್ರೀರಂಗಂ.
ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಣೆ ವಿಧಾನಗಳು
- ಈ ದಿನ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ತೆರಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಮನೆಗಳಲ್ಲಿಯೇ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆ ನೆರವೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಬೆಳಗ್ಗೆ ಸನಾನ ಮಾಡುವುದು, ಮಂದಾರ ಅಥವಾ ತುಳಸಿ ಮಾಲೆ ಧರಿಸುವುದು.
- ವ್ರತ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದು ಅಥವಾ ಓದುವುದು.
- ಸಂತಸದಿಂದ ಶ್ರದ್ಧೆ ಹಾಗೂ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವುದು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಹತ್ವ
ಈ ದಿವಸ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅರ್ಥ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಹಾಗೂ ಪರೋಪಕಾರದ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು ಉತ್ಸಾಹ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ನಮಸ್ಕಾರ: ಒಂದು ಸಮರ್ಪಣೆ: ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿಯು ಭಕ್ತರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಚಿಂತನೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭಗವಂತನ ದಯೆಯನ್ನು ಪ್ರಾಪ್ತಮಾಡಲು ದಾರಿ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸುದಿನದಲ್ಲಿ ನಾವು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮ, ಶಾಂತಿ, ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನೆನಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
